Na szlaku

Góry Świętokrzyskie

Góry Świętokrzyskie leżą w centralnej części województwa świętokrzyskiego, to najstarsze obok Sudetów góry w Polsce. Ich atutem nie są strzeliste szczyty o alpejskim charakterze lecz klimatyczne, połogie szlaki i uroczyska. Najwyższe wzniesienie tych gór to Łysica mająca 612 m n.p.m. leżąca w paśmie Łysogór. Trzon Gór Świętokrzyskich stanowi tzw. pasmo główne, składające się z Pasma Jeleniowskiego, Łysogór i Pasma Masłowskiego.

Łysogóry, w całości objęte ochroną w postaci Świętokrzyskiego Parku Narodowego, są najczęściej odwiedzanym rejonem. Historyczne miejsce w postaci Świętego Krzyża, od którego powstała nazwa gór, Nowa Słupia słynąca z dymarek świętokrzyskich i najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich – Łysica, to wszystko sprawia, że od lat licznie przybywają tu turyści z kraju i zagranicy.

Bardzo ciekawa jest budowa geologiczna Gór Świętokrzyskich. Jest to wynik wielu zmian jakie nastąpiły w skorupie ziemskiej i na jej powierzchni na przestrzeni milionów lat. Góry Świętokrzyskie są starymi górami fałdowymi zbudowanymi w zasadzie ze skał osadowych. W geobotanicznej Krainie Świętokrzyskiej występują pozostałości dawnych puszcz, mające w niektórych partiach pierwotny charakter. Największe kompleksy leśne tworzy Puszcza Świętokrzyska. Rozwój gospodarczy regionu związany był z licznymi bogactwami naturalnymi.

W okresie rzymskim istniał w Górach Świętokrzyskich jeden z największych ośrodków produkcji żelaza z rud darniowych. W piecach dymarskich, których pozostałości można oglądać w muzeum w Nowej Słupi, dokonywano wytopu żelaza na dużą skalę. W okresie średniowiecznym w dolinach rzek powstało wiele osad, które były miejscem handlu i wymiany towarów, na przykład Kielce i Tarczek. Od XII wieku rozwijało się górnictwo miedzi, srebra i ołowiu. W kolejnych wiekach miała miejsce intensyfikacja budowy kopalń rud i kamieniołomów. Budowany były duże zakłady przemysłowe, między innymi huty w Samsonowie i Bobrzy. Obszar na terenie którego spotkać można pozostałości tych zakładów zwany jest obecnie Staropolskim Okręgiem Przemysłowym.

Marzysz